Apel o respektowanie praw ludzi i przyrody
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
W dniu 5 czerwca 2009 r. (piątek) w Galerii Sztuki „Inny Śląsk” w Tarnowskich Górach odbędzie się wernisaż wystawy fotograficznej „Dzika Polska” oraz społeczno-naukowa debata nt. planów zagospodarowania wyrobisk podolomitowych w Bytomiu Suchej Górze. W czasie debaty do władz Bytomia oraz województwa, w tym Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, zostanie wystosowany społeczny apel o zachowanie funkcji rekreacyjno-przyrodniczych suchogórskich wyrobisk i zaprzestanie ich dalszej degradacji.
Konferencja prasowa:
Termin: 5 czerwca 2009 r., godz. 14.30
Miejsce: Tarnowskie Góry, Galeria Sztuki „Inny Śląsk”, ul. Karola Miarki 2
W społeczno-naukowej debacie udział wezmą:
- Henryk Bonk, Członek Rady Miejskiej w Bytomiu
- prof. dr hab. Piotr Skubała, Katedra Ekologii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego
- Radosław Ślusarczyk i Iwona Kukowka, Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
- przedstawiciele władz miast Bytomia i Tarnowskich Gór, Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Nadleśnictwa Brynek, Wydziałów ochrony środowiska i planowania przestrzennego Urzędów Miast Bytomia i Tarnowskich Gór, Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wielu innych
Apelujemy o respektowanie konieczności ochrony przyrody, zachowanie funkcji rekreacyjno-przyrodniczych oraz zrównoważony rozwój turystyki obszaru wyrobisk podolomitowych w Suchej Górze podczas realizacji procedur planowania kierunków ich dalszego zagospodarowania. Apelujemy również o zapewnienie zgodnego współżycia człowieka z przyrodą.
Pełna treść Apelu
Presja inwestycyjna na cenny przyrodniczo teren wyrobisk podolomitowych jest bardzo duża. Zagrożone są siedliska nietoperzy i rzadkich w skali kraju gatunków roślin i zwierząt. Apelujemy do władz Bytomia by nie dopuściły do dewastacji tego miejsca. Tereny te powinny pełnić społeczne funkcje, takie jak ochrona bezcennej przyrody i zapewnienie możliwości rekreacji mieszkańcom okolicznych miejscowości. Zachowanie tego miejsca służyć będzie zarówno przyrodzie, jak i ludziom
mówi Iwona Kukowka ze Stowarzyszenia Pracowni na rzecz Wszystkich Istot
Prezentacja
Wyrobiska podolomitowe w Suchej Górze są miejscem bytowania tysięcy nietoperzy, drugim co do wielkości ich zimowiskiem w Polsce. W obszarze planowanej inwestycji znajdują się otwory wlotowe dla 95% nietoperzy zamieszkujących podziemia oraz obszary ich żerowisk i kryjówek.
Zagrożenia
- na obszarze wyrobisk funkcjonuje ośrodek sportowy Dolomity Sportowa Dolina organizujący uciążliwe dla środowiska imprezy (głośne koncerty, rajdy motorowe).
- obecnie obszar części wyrobisk podlega silnej presji inwestycyjnej.
- budowane jest osiedle ponad 30 domów jedno- i wielorodzinnych (w części na obszarze otuliny rezerwatu Segiet).
- na obszarze Natury 2000 w Suchej Górze zaplanowano budowę osiedla ponad 100 domów jedno- i wielorodzinnych, pawilonu handlowo-usługowego, garaży itp. Inwertor planuje rozbudowę osiedla niemal na całą powierzchnię wyrobiska. Pomysłodawcą osiedla jest firma Expedite. Planowane osiedle miałoby powstać w bezpośrednim sąsiedztwie głównego wlotu do miejsc zimowisk i bytowania nietoperzy.
- obecnie Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach nie wyraziła zgody na budowę osiedle. Pomimo faktu nie uzyskania zgody inwestor nie ma zamiaru rezygnować z swoich planów i zaskarżył decyzję odmawiającą zgody na niemal całkowite zagospodarowanie tego obszaru.
W świetle najnowszych badań obecna zabudowa ograniczyła powierzchnie użytkowanych przez nietoperze żerowisk oraz, poprzez swe funkcjonowanie, może negatywnie wpływać na ich aktywność życiową i rozrodczą (Postawa T., 2008). Mając to na uwadze nie możemy dopuścić do dalszej dewastacji przyrody.
Ze społecznego punktu widzenia bezpośrednia bliskość dużego osiedla stwarza nietoperzom możliwość do wykorzystania elementów zabudowy jako zastępczych kryjówek, a to niesie ze sobą niebezpieczeństwo przeniesienia przez nietoperze wścieklizny na zwierzęta domowe, a nawet samych ludzi.
Negatywny wpływ presji inwestycyjnej jednoznaczne udowadniają badania i ekspertyzy naukowe: prof. dr. hab. Bronisława W. Wołoszyna i dr. Tomasza Postawy z Centrum Informacji Hiropterologicznej Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN oraz dr. Grzegorza Kłysa z Uniwersytetu Opolskiego.
Zgodność z prawem
Jeżeli planowane inwestycje (osiedle mieszkaniowe i inwestycje inwazyjnej turystyki masowej) zostały by zrealizowane na tym obszarze, zaprzeczałyby one:
- „Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju”.
- planowi zagospodarowania przestrzennego województwa śląskiego.
- a także obowiązującemu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania dla miasta Bytomia, gdzie teren ten ujęty jest jako rekreacyjno-przyrodniczy, wykluczający zabudowę mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko.
- Dyrektywie Siedliskowej – gdzie w art. 6(2) kraje członkowskie UE zobowiązane są do podjęcia działań w celu uniknięcia pogorszenia stanu siedlisk i gatunków oraz uniknięcia płoszenia gatunków, dla ochrony których wyznaczono obszary „Natura 2000”.
- zapisom 33. ust.1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. nr 92, poz.880, z późn.zm.), gdzie zabrania się podejmowania działań mogących w znaczący sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt, a także w znaczący sposób wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000.
Dopuszczenie możliwości dalszego zagospodarowania obszaru Suchej Góry stać będzie w sprzeczności z krajowym i wspólnotowym prawem ochrony przyrody, dlatego wystosowując Apel o zachowanie społecznych funkcji rekreacyjno-przyrodniczych wyrobisk w Suchej Górze domagamy się zapewnienia możliwości zgodnego współżycia człowieka z przyrodą
podsumowuje Iwona Kukowka z Pracowni
Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie to jeden z największych systemów podziemnych na świecie, zlokalizowany pomiędzy Bytomiem i Tarnowskimi Górami. W skład ostoi wchodzi rozległy i skomplikowany system poziemnych wyrobisk, będących pozostałością po trwającym kilkaset lat górnictwie wapieni kruszconośnych. Unikalne wyrobiska powstawały od XII do XX wieku. Obecnie liczą ponad 300 km chodników, którym towarzyszą liczne komory i wybierki. Do wnętrza podziemi prowadzą sztolnie odwadniające oraz szereg szybów i odsłonięć w kamieniołomach. Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie cechują się różnorodną szatą naciekową i swoistymi układami biocenotycznymi. W podziemiach tych zimuje co najmniej kilkanaście tysięcy nietoperzy. Jest to drugie co do wielkości zimowisko nietoperzy w Polsce. Stwierdzono tu zimowanie 8 gatunków, w tym nocka dużego – gatunku z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Ostoja jest jednym z dwóch największych w kraju zimowisk gacka brunatnego. Wyrobiska są wykorzystywane przez nietoperze również w okresie letnim. Obszar został włączony do Europejskiej Sieci Obszarów Chronionych Natura 2000 (Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240008).
Wystawa „Dzika Polska” ukazuje piękno najcenniejszych przyrodniczo obszarów Polski, ale również wskazuje na ich zagrożenia – stąd obecność wystawy w Tarnowskich Górach. W ramach wernisażu odbędzie się społeczno-naukowa debata nt. planów zagospodarowania wyrobisk podolomitowych w Bytomiu Suchej Górze.
Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
Osoba kontaktowa: Radosław Ślusarczyk
tel. 660 538 329; e-mail: [email protected]
ul. Jasna 17, 43-360 Bystra
tel.: (+48) 33 817 14 68