Zatrzymajcie budowę muru w Puszczy Białowieskiej – wręczenie Komisji Europejskiej apeli naukowców, organizacji i mieszkańców

We wtorek 8 lutego przed przedstawicielstwem Komisji Europejskiej w Polsce w Warszawie przekazano list naukowców, podpisany przez ponad 1600 naukowców z całego świata, apel 156 organizacji z 25 krajów, 6 kontynentów oraz petycję mieszkańców gmin z okolic Puszczy Białowieskiej sygnowana przez ponad 20 tysięcy osób, wzywające Komisję Europejską do pilnej interwencji w celu wstrzymania budowy muru na polsko-białoruskiej granicy jako przedsięwzięcia szkodliwego przyrodniczo i naruszającego wymogi dyrektywy siedliskowej.

Naukowcy, organizacje i strona społeczna oczekują, że Komisja Europejska nie zignoruje eksperckiego oraz społecznego wezwania i podejmie wszelkie niezbędne kroki w celu powstrzymania budowy muru do czasu przeprowadzenia właściwej oceny oddziaływania na środowisko i konsultacji ze społeczeństwem.

Puszcza Białowieska jest ostatnim tak dobrze zachowanym lasem nizinnym strefy umiarkowanej w Europie. To nie jest tylko nasz, polski las. To dziedzictwo całego kontynentu. Trwała bariera, która ma powstać na granicy będzie stanowiła ogromną przeszkodę dla migracji zwierząt a Puszcza Białowieska jest niezwykle ważnym korytarzem w migracji zwierząt ze wschodniej części kontynentu do zachodniej. Mur powstaje z pominięciem wszelkich przepisów, które stosuje się przy tego typu inwestycjach. To błąd. Budujemy przeszkodę dla migracji zwierząt bez rozważenia jakie to może mieć konsekwencje – mówił dr Piotr Bentkowski z Uniwersytetu Warszawskiego, reprezentujący ruch społeczny Nauka dla Przyrody.

Apelujemy o natychmiastowe wstrzymanie prac i przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko dla bariery jaką jest mur na granicy ingerujący w obszary Natura 2000. Mur powstaje ze złamaniem prawa krajowego i naruszeniem unijnej dyrektywy siedliskowej. Sprawa Puszczy Białowieskiej nie jest sprawą tylko polską, jest sprawą międzynarodową, w której chodzi o zadbanie o ochronę przyrody i zadbanie o praworządność – mówił Radosław Ślusarczyk z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.

Mur pochłonie 1 miliard, 600 milionów złotych. To ogromna suma, która mogłaby wesprzeć region podlaski. Jeśli pomyślimy, że kilometr muru kosztuje ponad 8 milionów złotych i przeliczymy to na 2 tysiące mieszkańców Białowieży, to na jednego mieszkańca przypada 66 milionów złotych. Jeżeli każde gospodarstwo dostałoby takie pieniądze moglibyśmy wszędzie założyć fotowoltaikę i zapomnieć używaniu drewna jako opału a ludzie mogliby zupełnie inaczej funkcjonować. Ciągle słyszeliśmy, że park narodowy obejmujący całą Puszczę nie może powstać, bo brakuje pieniędzy. Teraz wyrzucamy pieniądze w błoto, niszcząc przyrodę Puszczy. Od pięciu i pół miesiąca cała branża turystyczna stoi i nikt nie wie, jak długo będziemy żyć w strefie zmilitaryzowanej. Rząd z nami nie rozmawia. Komisja Europejska pomogła, kiedy miała miejsce haniebna wycinka w Puszczy Białowieskiej. Liczę, że teraz także powstrzymamy to szaleństwo – mówi Sławomir Droń, mieszkaniec Białowieży.

Budowa muru jest realizowana w jednym z najcenniejszych przyrodniczo regionów Polski i Europy, zagraża utrzymaniu statusu Puszczy Białowieskiej jako obiektu światowego dziedzictwa UNESCO. Przyrodnicze skutki budowy muru będą dramatyczne. Inwestycja spowoduje wykraczające poza polskie granice szkody w środowisku, prowadząc do trwałej i wielkoskalowej fragmentacji siedlisk gatunków chronionych, takich jak wilk, ryś i żubr oraz przerwania funkcjonalnej łączności ekologicznej w skali europejskiej.

Inwestycję wyłączono ze stosowania wymogów prawnych w zakresie budownictwa, gospodarki wodnej i ochrony środowiska na mocy specustawy uchwalonej 29 października 2021. W efekcie – dla inwestycji nie przeprowadzono wymaganej oceny oddziaływania na środowisko, co stanowi naruszenie art. 6 ust. 3 dyrektywy siedliskowej. Projektu nie poddano także konsultacjom społecznym, uniemożliwiając udział w podjęciu tak ważnej dla ochrony dziedzictwa przyrodniczego decyzji.

Linki:
List otwarty środowiska naukowego
Apel organizacji i inicjatyw społecznych
Petycja mieszkańców Puszczy Białowieskiej
Fotografie Cezarego Kowalskiego do wykorzystania w publikacjach prasowych

Kontakt:
Piotr Bentkowski, Nauka dla przyrody, tel.: 516313997; e-mail: [email protected]
Radosław Ślusarczyk, Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot; tel.: 660 538 329; e-mail: [email protected]
Sławomir Droń, mieszkaniec Białowieży, tel.: 733 587 583, e-mail: [email protected]