Petycja w obronie parku narodowego w Tatrach Słowackich
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
Słowaccy obrońcy przyrody wystosowali petycję do Rządu Republiki Słowacji sprzeciwiając się wnioskowi podzielenia na strefy słowackiego Tatrzańskiego Parku Narodowego (TANAP) co przyczyni się do dewastacji tego cennego przyrodniczo obszaru.
Podpisz petycję
Park Narodowy w Tatrach Słowacji zajmuje powierzchnię 738 km2. Przedmiotem ochrony są cenne górskie ekosystemy, w postaci zachowanych obszarów dzikiej przyrody w lasach górskich oraz alpejskie biotopy, górskie jeziora, potoki.
Dzięki specjalnemu położeniu, znacznie izolowanego od innych wysokich gór, rozwinęły się tutaj wyjątkowe taksony zwierząt i roślin, jak endemiczny podgatunek kozicy i świstaka i wiele innych (ze ssaków np. darniówka tatrzańska Microtus tatricus). Lasy, kosodrzewina i łąki alpejskie nad górną granicą lasu są domem dla wielu cennych i zagrożonych gatunków ptaków, których liczebność w porównaniu z innymi miejscami na Słowacji nie spada (np.: głuszec).
Podział na strefy Tatrzańskiego Parku Narodowego (TANAP-u) umożliwi dewastację tych najcenniejszych obszarów, kluczowych dla zachowania zwierząt, które są częścią nie tylko tożsamości Tatr, ale i całej Europy.
Analizując tylko planowaną strefę rozwoju ruchu drogowego w Salatínskej dolinie umożliwi to zniszczenie miejsca rozrodu kozicy, obszaru przynajmniej siedmiu kolonii świstaka i tokowisk głuszca.
Mapa aktualnego planu podziału na strefy („strefa A” – specjalistyczny projekt wydzielenia strefy z najbardziej ścisłej ochrony z roku 2006, „strefa Cr” – część gdzie ma być zmniejszony reżim ochrony przyrody do minimalnego poziomu głównie ze względu na rozwój centrów narciarskich według aktualnego projektu, „utrata strefy A” – zakres najcenniejszych obszarów ze ścisłą ochroną według specjalistycznego projektu, który ma być wyłączony z obszaru ze ścisłą ochroną).
Mapa aktualnego projektu podziału na strefy w najbardziej dotkniętej części Tatr Zachodnich
Pełna treść petycji
Zabrońmy niszczenia najstarszego słowackiego parku narodowego
W związku z tym, że Tatrzański Park Narodowy (TANAP), pomimo swojej dotychczasowej burzliwej historii, pozostaje wciąż obszarem, koncentrującym jedne z największych wartości przyrodniczych w Europie, miejscem występowania największej ilości zwierząt i roślin, w tym wielu endemitów, który jest najstarszym parkiem narodowym, nie tylko na Słowacji, ale również w całej byłej Czechosłowacji, z wielkim niepokojem obserwujemy przebieg przygotowania strefowania Tatrzańskiego Parku Narodowego (TANAP).
Opublikowana propozycja strefowania parku narodowego była przygotowana według tendencyjnej metodologii, która:
- ignoruje dyrektywy Międzynarodowe Unii Ochrony Przyrody – IUCN,
- została stworzona bez kontroli ekspertów i ich opinii oraz bez uwzględnienia głosu społecznego,
- umożliwia intensywny rozwój, nawet na najbardziej wrażliwych częściach obszaru,
- pozwala ingerować nawet w obszarze ścisłej strefy, gdzie interwencje dotychczas były zabronione (strefa A).
W przypadku zatwierdzenia wniosku o strefowaniu (podzieleniu obszaru na strefy) w znacznym stopniu przyczyni się to do zniszczenia podstawowych wartości przyrodniczych, ochrony terenu oraz pogorszenia jego stanu zachowania. W szczególności propozycja strefowania przyczyni się do:
- zanieczyszczenia najważniejszych miejsc rozmnażania kozic i świstaka w zachodniej części Tatr,
- zanieczyszczenia najważniejszych miejsc rozmnażania oraz tokowania cietrzewia i głuszca w zachodniej części Tatr, podczas gdy liczebność głuszców ostro spada w innych częściach Słowacji z wyjątkiem TANAP,
- obniżenia ochrony najcenniejszych siedlisk ptaków i ssaków w narodowym rezerwacie przyrodniczym (NRP) Bielovodská dolina, NRP Javorová dolina i w miejscu Surový Hrádok i umożliwi ich dewastację,
- umożliwienia rozwoju we wciąż niezurbanizowanych obszarach, które zostały określone jako priorytetowe obszary ochrony przyrody, w tym obszary zamknięte dla rozwoju jeszcze przed 1989 r. w czasach poprzedniego ustroju,
- pozwoli zmarnować dane dotyczące pozytywnego stanu ochrony oraz jej pozytywnego trendu w strefie bez interweniowania w wiatrołomy i inne siedliska w dolnej części Tichej Doliny sieci Natura 2000.
Dlatego członkowie i sympatycy stowarzyszeń ochrony przyrody z całej Europy nalegają na właściwe regionalne organy ochrony środowiska, Ministerstwo Środowiska Republiki Słowackiej i Rząd Republiki Słowackiej do wycofania złożonych propozycji strefowania Tatrzańskiego Parku Narodowego (TANAP).
Żądamy również, żeby nowa propozycja strefowania była zgodna z międzynarodowymi wytycznymi [1, 2] przygotowanymi z udziałem ekspertów i z udziałem społecznym oraz aby strefowanie pozwalało na tworzenie centrów turystycznych tylko wtedy, gdy wymagania ochrony środowiska będą spełnione, by kolejne pokolenia słowackich obywateli, Europejczyków i ludzie cywilizowanego świata mogli odwiedzać Tatry i cieszyć się ich wartościami przyrodniczych.
Jednocześnie udzielamy pełnomocnictwa dla kolejnych działań w interesie ochrony przyrody według słowackiej konstytucji art. 27 następującym członkom komitetu petycyjnego:
- inż. Ján Topercer, CSc, pracownik naukowy Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Komeńskiego w Blatnici
- mgr Jozef Ridzoň, menadżer ds. ochrony SOS/BirdLife Slovensko
- inż. Erik Baláž, Lesoochranárske zoskupenie VLK
- prof. RNDr. Mikuláš Huba, CSc., Spoločnosť pre trvalo udržateľný život v SR/ Society for Sustainable Living in Slovakia
- inż. Juraj Lukáč, Lesoochranárske zoskupenie VLK
- mgr Juraj Smatana, Servisné centrum EKOFÓRA
- inż. Frantisek Guldan, plastyk
- doc. Zuzana Kronerová, aktorka i filantropka, Bratysława
- Jozef Chavko, Ochrona drapieżników na Słowacji