Apel w sprawie cen energii. Pomoc dla ludzi, nie koncernów

Ministrowie państw UE spotykają się dziś, 26 października 2021 r. w Luksemburgu, by szukać rozwiązań dla rynku energii. Ceny gazu i prądu z paliw kopalnych rosną w tempie, które tworzy zagrożenie dla budżetów domowych i wszystkich gospodarek państw UE. Pracownia na rzecz Wszystkich Istot i 26 organizacji pozarządowych z całej Europy wzywa decydentów zgromadzonych dziś na Nadzwyczajnej Radzie Energetycznej do ochrony najsłabszych obywateli, których dotyka, lub których w najbliższej przyszłości będzie dotykać problem ubóstwa energetycznego i do natychmiastowego zakończenia uzależnienia Europy od gazu kopalnego i węgla.

Oryginalna treść listu

26 października 2021 r.

Szanowni Ministrowie,

kryzys energetyczny naraża miliony Europejczyków na ryzyko mroźnej zimy. Podczas spotkania, które ma na celu stawienie czoła kryzysowi, przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego z całej UE wzywają do natychmiastowego, stopniowego wsparcia dla osób najbardziej potrzebujących. Wzywamy również do natychmiastowego zakończenia polityki, która doprowadziła do tego kryzysu: uzależnienia od paliw kopalnych – gazu kopalnego i węgla - które są z perspektywy Europy zawodne i zaogniają kryzys klimatyczny.

Nie ma wątpliwości, że obecny kryzys energetyczny jest spowodowany zależnością Europy od paliw kopalnych. Ceny gazu wzrosły w ciągu ostatniego roku o zdumiewające 1000 procent. Ceny węgla wzrosły również o 500 procent. Ponad jedna trzecia energii w UE pochodzi z gazu i węgla.

Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej to właśnie skoki cen paliw kopalnych – a nie koszty uprawnień do emisji dwutlenku węgla czy wykorzystanie energii odnawialnej – są w głównej mierze odpowiedzialne za wysokie koszty energii w UE.

Skutki tej sytuacji są realne i odczuwają je mieszkańcy Europy od Polski po Francję, od Włoch po Rumunię. Jeszcze przed kryzysem co czwarte gospodarstwo domowe w UE żyło w ubóstwie energetycznym. Tej zimy ci obywatele – i wielu innych – mogą znaleźć się w jeszcze gorszym położeniu.

Istnieje rozwiązanie krótkoterminowe. Konsumenci europejscy, którzy są najbardziej zagrożeni wzrostem cen, powinni być natychmiast objęci ochroną. Progresywna pomoc finansowa - ulgi podatkowe, limity cenowe – powinna być zapewniona tym, którzy stoją w obliczu ubóstwa energetycznego. Wsparcie dla konsumentów powinno również mieć pierwszeństwo przed wsparciem dla dostawców paliw kopalnych jako skuteczniejsza metoda ochrony słabszych grup społecznych bez wspierania odpowiedzialnych za kryzys.

Istnieje również rozwiązanie średnioterminowe, ale wymagające natychmiastowego działania: należy pilnie zakończyć nasze uzależnienie od paliw kopalnych i przejść na sprawiedliwy system energetyczny oparty na odnawialnych źródłach.

Jeśli ten kryzys czegoś nauczył Europę, to tego, że nie możemy polegać na paliwach kopalnych, a ich ceny rosną, ponieważ nie jesteśmy w stanie kontrolować międzynarodowych rynków, z których importujemy gaz. To, co możemy kontrolować, to odnawialne źródła energii, takie jak tanie, szybko budowane farmy słoneczne i wiatrowe zlokalizowane w UE. Możemy także zwiększać efektywność energetyczną, jak np. poprawić termoizolację budynków, co może zmniejszyć ilość zużywanej przez nas energii. Każdy 1 proc. poprawy efektywności energetycznej UE może zmniejszyć import gazu o 2,6 proc.

Oczywiście rezygnacja ze wsparcia dla paliw kopalnych i przejście na odnawialne źródła energii oraz efektywność energetyczną ma dodatkową zaletę w postaci inwestowania w przyszłość. Gaz i węgiel są drugim i trzecim co do wielkości źródłem emisji dwutlenku węgla w Europie, a UE musi radykalnie ograniczyć ich zużycie, jeśli chcemy utrzymać globalną temperaturę na poziomie 1,5 °C. Powinniśmy przestać finansować politykę przemysłową należącą do przeszłości i zamiast tego inwestować w gałęzie przemysłu, które pomogą nam prowadzić czystsze i bogatsze życie.
Dziś omówią Państwo te kwestie na nadzwyczajnym posiedzeniu w Luksemburgu. Na tym spotkaniu wzywamy Państwa do:

● Zapewnienia progresywnego wsparcia dla obywateli Unii Europejskiej, którzy najbardziej odczują skutki obecnego kryzysu paliw kopalnych, zapewniając, że nikt nie zostanie pozostawiony w zimnie lub ciemności, odłączony od źródeł energii - nawet jeśli zalega z opłatami za rachunki.
● Przyznania, że to zależność Europy od gazu kopalnego i węgla jest główną przyczyną kryzysu.
● Odrzucenia wsparcia dla infrastruktury wspierającej gaz kopalny, gazy „niskoemisyjne” i węgiel które zamkną nas w dekadach dodatkowego uzależnienia od paliw kopalnych – zarówno w ewentualnych pakietach ratunkowych UE, jak i w prawodawstwie unijnym, które jest obecnie poddawane rewizji.

Istnieje lepsza przyszłość dla Europy, którą możecie Państwo wybrać podczas spotkania 26-go października. Wszyscy czekamy, by zobaczyć, czy sprostacie zadaniu i wykorzystacie potencjał budowania sprawiedliwej i bezpiecznej przyszłości.

Osoba do kontaktu:
Diana Maciąga, tel.: 502 646 890; e-mail: [email protected]