DODANE: 9-6-2021
9 czerwca br. Komisja Europejska ogłosiła wszczęcie przeciwko Polsce procedury naruszenia prawa, dotyczącej nieprawidłowej ochrony obszarów Natura 2000 w naszym kraju.
„Polska nie wyznaczyła jeszcze 655 (z 845) terenów mających znaczenie dla Wspólnoty jako SOO i nie ustanowiła celów ochrony poszczególnych obszarów ani środków dla wszystkich swoich obszarów. Termin zakończenia wspomnianych działań w odniesieniu do 845 terenów znajdujących się na terytorium Polski już dawno upłynął. Polska nie ustanowiła specjalnych środków ochrony dla 50 (ze 145 sklasyfikowanych) OSO, a w przypadku pozostałych OSO – nie powiązała środków ochrony z celami ochrony konkretnych obszarów. Spełnienie wspomnianych wymogów jest kluczowe dla ochrony bioróżnorodności w UE” – czytamy w komunikacie.
Komisja Europejska zarzuca Polsce, że tworząc obszary Natura 2000 nie wyznaczyła szczegółowych celów ochrony i środków (działań) ochronnych zarówno dla większości obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW) jak i obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO). Wyznaczane przez państwa członkowskie cele ochrony obszarów Natura 2000 powinny być konkretne i mierzalne, związane z atrybutami stanu ochrony siedliska lub gatunku chronionego w obszarze, tak aby mógł on w możliwie najlepszy sposób przyczynić się do zapewnienia im właściwego stanu ochrony.
Komisja Europejska wskazuje także, że do tej pory dla zdecydowanej większości wyznaczonych już obszarów Natura 2000 w Polsce wciąż nie przyjęto planów zadań ochronnych (PZO) i planów ochrony (PO), na bazie których zarządza się obszarem Natura 2000, pomimo upływu 6 lat na ich wdrożenie. Brak wyznaczenia konkretnych i sparametryzowanych celów ochrony oraz brak planów zadań ochronnych uniemożliwia skuteczną ochronę sieci Natura 2000 w Polsce, m.in. poprzez brak możliwości dokonania prawidłowej oceny wpływu planów i przedsięwzięć na integralność obszarów Natura 2000.
Od lat Pracownia na rzecz Wszystkich Istot alarmowała instytucje, które powinny zajmować się dbaniem o ochronę przyrody (GDOŚ, RDOŚ), że nie tylko nie realizują zobowiązań związanych z ochroną obszarów Natura 2000, ale wręcz zezwalają na destrukcję terenów cennych przyrodniczo. Niestety głos przyrodników i naukowców jest lekceważony przez urzędników od dawna. Nie mogąc liczyć na interwencję organów państwa, Pracownia w trosce o środowisko naturalne, czyli wspólne dobro Polek Polaków, alarmowała Komisję Europejską o „papierowej” ochronie obszarów Natura 2000 i ciągle rosnącej presji na przyrodę tych terenów, związanej przede wszystkim z realizacją wielkoskalowych inwestycji, np.:
Takie przykłady można mnożyć.
Zarządzanie obszarami Natura 2000 w Polsce to przykład papierowej ochrony przyrody. W praktyce na takich terenach można wybudować praktycznie wszystko, także inwestycje szkodliwe dla ludzi i przyrody. Z uwagi na brak skutecznej ochrony tych terenów, mamy obecnie kryzys ekologiczny i klimatyczny. Nowy Zielony Ład kładzie duży nacisk na skuteczną ochronę obszarów Natura 2000 jako terenów kluczowych do zachowania bioróżnorodności UE. Polska też musi wejść na ścieżkę dbałości o własne dziedzictwo przyrodnicze" – mówi Sylwia Szczutkowska z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.
Polska ma dwa miesiące na udzielenie odpowiedzi na wspomniane wezwanie do usunięcia uchybienia i podjęcie niezbędnych działań. W przypadku braku zadowalającej odpowiedzi Komisja może podjąć decyzję o wystosowaniu uzasadnionej opinii.
Materiały pomocnicze: https://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/management/docs/commission_note/commission_note2_PL.pdf
Osoba do kontaktu:
Sylwia Szczutkowska, Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, tel.: 512 281 664, [email protected]