Obywatele potrzebują lasów, lasy potrzebują głosu obywateli - trwają konsultacje Strategii Leśnej UE

Tylko do 19 kwietnia obywatelki i obywatele UE mogą wziąć udział w konsultacjach europejskiej Strategii Leśnej - dokumentu, który określi ramy polityki UE w kwestii ochrony i zarządzania lasami na najbliższe lata.

Prace nad Strategią to rewolucyjna zmiana w myśleniu o zarządzaniu lasami na terenie Wspólnoty oraz w dostosowaniu europejskiej polityki leśnej do pilności i wagi potrzeb, jakie niesie ze sobą kryzys klimatyczno-ekologiczny. To zmiana, na którą wszyscy możemy mieć wpływ.

Strategia pozwoli na:

- zapewnienie ochrony ścisłej 10% obszarów lądowych UE, co jest zbieżne z postulatami naukowców i strony społecznej dotyczącymi wyłaczenia około 20% terenów leśnych z eksploatacyjnej gospodarki leśnej w Polsce. Obecnie w Polsce jedynie ok. 2% lasów jest trwale wyłączone z gospodarki leśnej. Unijna strategia leśna zapewni zwiększenie ochrony cennych lasów w Polsce.

- skuteczną ochronę najcenniejszych lasów w Europie, w tym w Polsce: starodrzewów i lasów o cechach naturalnych takich jak Puszcza Białowieska, Puszcza Karpacka, Puszcza Świętokrzyska i innych cennych przyrodniczo lasów;

- zwiększenie społecznego udziału w ochronie i zarządzaniu lasami.
Lasy to jedne z najcenniejszych i najbardziej skomplikowanych ekosystemów Ziemi, które musimy chronić by powstrzymać utratę bioróżnorodności i wymierania gatunków. Lasy są także niezbędne do adaptacji do zmian klimatu.

Więcej informacji tu:

• Link do założeń Strategii Bioróżnorodności: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1590574123338&uri=CELEX%3A52020DC0380
• Link do mapy drogowej Strategii Leśnej UE: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12674-EU-Forest-Strategy-
• Link do konsultacji: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12674-Forests-new-EU-strategy/public-consultation

Częścią jakiego procesu są konsultacje?

11 grudnia 2019 r. Komisja Europejska ogłosiła Europejski Zielony Ład – plan działań mający na celu osiągnięcie przez UE neutralności klimatycznej do 2050 r. Jedną ze strategii opracowanych w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, jest Strategia Bioróżnorodności UE do 2030, której treść Komisja Europejska ogłosiła w maju 2020 r. Zapowiada ona m.in. opracowanie w 2021 r. Strategii Leśnej UE po 2020, która jest przedmiotem właśnie prowadzonych konsultacji społecznych.

Jaki jest wpływ społeczeństwa na tworzenie Strategii?

Zanim Komisja Europejska zaproponuje nową strategię polityczną lub przepis prawny, zasięga opinii społeczeństwa i zainteresowanych stron, na przykład na drodze konsultacji społecznych. Po uwzględnieniu uwag zebranych na temat danej inicjatywy sporządzany jest projekt jej tekstu. Odpowiedzi zebrane w czasie trwających do poniedziałku (19 kwietnia) konsultacji społecznych Strategii Leśnej UE po 2020 r. będą brane pod uwagę w czasie opracowywania jej tekstu, który trafi do konsultacji między służbami Komisji, a następnie do zatwierdzenia przez komisarzy.

Jakie są założenia Strategii Leśnej i Strategii Bioróżnorodności?

Strategia Bioróżnorodności UE do 2030 ma na celu zatrzymanie utraty bioróżnorodności na terenie Wspólnoty, a także odbudowę jej zdegradowanych ekosystemów. Jednym z narzędzi osiągnięcia tego celu jest lepsza ochrona lasów. Strategia zakłada objęcie 30% obszarów lądowych Wspólnoty ochroną. 10% lądów, w tym wszystkie lasy pierwotne i starodrzewa powinny zostać objęte ochroną ścisłą. Przewiduje ona również posadzenie 3 miliardów dodatkowych drzew na terenie UE do 2030 r. i opracowanie wytycznych dotyczących przyjaznych bioróżnorodności praktyk zalesiania oraz leśnictwa bliższego naturze. Kwestie dotyczące ochrony i zarządzania lasami zostaną szczegółowo określone w konsultowanej obecnie Strategii Leśnej. Do proponowanych przez KE celów tej strategii należą m.in.: wzmocnienie ochrony lasów w UE, regeneracja lasów zdegradowanych, zwiększenie wiązania węgla przez lasy, a także zapewnienie zrównoważonego zarządzania wszystkimi lasami na terenie Wspólnoty. Strategia ma wspierać inicjatywy pomagające osobom utrzymującym się z eksploatacji lasu w przejściu na sposoby utrzymania o mniejszym negatywnym wpływie na lasy.

Dlaczego ostatnia Strategia Bioróżnorodności i Leśna nie były skuteczne?

Strategia Bioróżnorodności UE na lata 2011-2020 również zakładała zatrzymanie utraty bioróżnorodności na terenie Wspólnoty m.in. poprzez restytucję co najmniej 15% zdegradowanych ekosystemów. Przewidywała ona także pełną implementację dyrektyw siedliskowej i ptasiej oraz utrzymanie lub osiągnięcie dobrego statusu ochrony dla dużego odsetka europejskich gatunków i siedlisk. Jednym z powodów nieosiągnięcia celów Strategii Bioróżnorodności na lata 2011-2020 był negatywny wpływ gospodarki leśnej, która wymieniana jest jako główna forma presji na wiele chronione gatunki. Poprzednia Strategia Leśna (z 2013r.), skupiająca się w dużym stopniu na produkcyjnym aspekcie lasów, miała tak słabe założenia dotyczące ochrony bioróżnorodności, że nie zapewniła skutecznej ochrony europejskich lasów. W ciągu ostatnich lat zwiększyła się zarówno ilość pozyskiwanego w Europie drewna, obszar na którym jest ono pozyskiwane jak i średnia wielkość wykonywanego zrębu. Pod presją gospodarki leśnej degradowane są starodrzewa (stare lasy naturalne) w Polsce, Rumunii i innych krajach UE.

Jak wziąć udział w konsultacjach Strategii Leśnej?

Aby zagłosować w ankiecie konsultacyjnej, należy:
- wejść na stronę: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12674-Forests-new-EU-strategy/public-consultation;
- zalogować się lub założyć nowe konto użytkownika;
- zmienić język ankiety na polski;
- wypełnij co najmniej niezbędne dane osobowe oraz pierwszą część formularza (obowiązkową). Zajmie to ok. 15 minut;
- można także wypełnić drugą część formularza (bardziej szczegółową, nieobowiązkową). Zajmie to kolejne 25 minut;
- w razie wątpliwości dotyczących konkretnych pytań, można zaznaczyć odpowiedź „Nie wiem” lub rozwinąć dany wątek w polu „Uwagi”;
- po wypełnieniu ankiety należy pamiętać o naciśnięciu przycisku „Wyślij”.

Obywatele i obywatelki w całej Polsce walczą o ocalenie cennych przyrodniczo lasów – Puszczy Białowieskiej, Karpackiej, Świętokrzyskiej. Potrzebujemy Strategii Leśnej i Strategii Bioróżnorodności po to, by chronić najcenniejsze lasy jako całość, a nie toczyć za każdym razem batalie o to, czego ochrona powinna być oczywistością – mówi Radosław Ślusarczyk ze Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.

Kontakt:
Radosław Ślusarczyk, Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, tel. 660 538 329, [email protected]