PRACOWNIA 08.08.2014

Pomóż ratować nadobnicę alpejską

Karpackie buki zasiedlone przez nadobnicę alpejską są masowo wywożone z lasów wraz z kolejnymi generacjami skrajnie zagrożonego gatunku. Organizacje przyrodnicze nawołują do wdrożenia należytej ochrony nadobnicy i zaniechania tego procederu. Mogą w tym pomóc osoby przebywające w górach.

Nadobnica alpejska – barwny, skrajnie rzadki chrząszcz z rodziny kózkowatych, jest europejskim symbolem ochrony przyrody. Do przetrwania potrzebuje martwych buków, niezbędnych do rozwoju larw. Niestety takie właśnie drzewa są w okresie rozrodu nadobnicy masowo wywożone z lasów wraz z kolejnymi jej generacjami.

Ginący gatunek, bardziej niż w lesie, spotykany jest częściej na sprzedawanym przez Lasy Państwowe drewnie opałowym, oraz drewnie przeznaczonym do wyrobu węgla drzewnego. Dlatego Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot oraz Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze zainicjowały akcję – Ratujmy nadobnicę alpejską. Organizacje zachęcają do odnotowywania i fotografowania napotkanych w trakcie górskich wędrówek nadobnic alpejskich przesiadujących na ściętych drzewach oraz przekazywania tych informacji w celu stworzenia wspólnej bazy danych obserwacji tego gatunku. Zgromadzone informacje zostaną wykorzystane do ochrony konkretnych stanowisk tego gatunku w Karpatach oraz do przygotowania planu ochrony Natura 2000 dla ostoi bieszczadzkiej – kluczowego dokumentu, który powinien zagwarantować należytą ochronę gatunków chronionych dyrektywami UE, w tym nadobnicy alpejskiej.

Mamy nadzieję, że Lasy Państwowe zaczną dostrzegać problem i dostosują w końcu gospodarkę leśną do wymagań ochronnych najrzadszych gatunków Puszczy Karpackiej, zwłaszcza nadobnicy alpejskiej

mówi Radosław Michalski z Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze, która od lat zajmuje się ochroną Puszczy Karpackiej.

Chodzi przede wszystkim o zaprzestanie składowania wyciętego drewna bukowego w okresie letnim, gdyż chętnie zasiedlane jest ono przez nadobnicę. Doprowadza to do drenowania populacji gatunku i wywożenia wraz z drewnem kolejnych generacji nadobnicy. Niemniej ważne jest pozostawianie w lesie odpowiednich ilości martwego drewna bukowego

wyjaśnia Adam Bohdan ze Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.


Nadobnica znaleziona na sprzedanym przez Lasy Państwowe drewnie opałowym w Nowym Łupkowie w Bieszczadach w sierpniu 2014 r. Dzięki krokom podjętym przez Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot oraz RDOŚ w Rzeszowie okaz został przemieszczony w bezpieczne miejsce. Fot. Adam Bohdan
Nadobnica znaleziona na sprzedanym przez Lasy Państwowe drewnie opałowym w Nowym Łupkowie w Bieszczadach w sierpniu 2014 r. Dzięki krokom podjętym przez Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot oraz RDOŚ w Rzeszowie okaz został przemieszczony w bezpieczne miejsce. Fot. Adam Bohdan

Jedynie na odcinku 90 km dróg leśnych w nadleśnictwach Cisna i Baligród na początku sierpnia 2014 r. odnotowano ponad 300 pozostawionych, ogromnych buków, stanowiących śmiertelną pułapkę dla nadobnicy. Fot. Adam Bohdan
 
Jedynie na odcinku 90 km dróg leśnych w nadleśnictwach Cisna i Baligród na początku sierpnia 2014 r. odnotowano ponad 300 pozostawionych, ogromnych buków, stanowiących śmiertelną pułapkę dla nadobnicy. Fot. Adam Bohdan  

W Polsce szczątkowe populacje nadobnicy alpejskiej zachowały się głównie w Beskidach i w Bieszczadach. Dorosłe osobniki pojawiają się w lipcu i sierpniu na martwych bukach. Gatunek jest objęty ochroną w kraju, ponadto jest gatunkiem szczególnej troski Unii Europejskiej – został ujęty w II i IV załączniku Dyrektywy Siedliskowej, gdzie ma status gatunku o znaczeniu priorytetowym. Gatunek wymieniony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, gdzie posiada status bardzo wysokiego ryzyka. Taki sam status bardzo wysokiego ryzyka EN nadobnica alpejska posiada na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce.

Prosimy o przekazywanie informacji o zaobserwowanych nadobnicach (wraz ze współrzędnymi GPS lub możliwie precyzyjną lokalizacją) pod podane poniżej e-maile i numery telefonów:

  • Biuro projektu Strażnicy Puszczy Karpackiej, Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze, tel. 609 008 039
  • Radosław Michalski, tel. 881 035 585, e-mail: [email protected]
  • Adam Bohdan, tel. 532 284 313, e-mail: [email protected]

Uwaga: nie wolno tego gatunku zabierać, przemieszczać i płoszyć, dlatego fotografowanie i filmowanie powinno się odbywać w sposób nie powodujący płoszenia i niepokojenia.


Projekt „Społeczny nadzór zarządzania najcenniejszymi lasami w Polsce” realizowany jest w ramach Programu Obywatele Dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG.