Via Baltica przez Łomżę
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
20 października br. polski rząd podjął decyzję o przebiegu transeuropejskiego korytarza drogowego Via Baltica łączącego Warszawę z krajami bałtyckimi i Finlandią przez Łomżę. Droga ma przebiec najkrótszą i najmniej kolizyjną z terenami chronionymi trasą, a nie jak planowano wcześniej przez Białystok i tereny chronione.
Przyjęta przez Radę Ministrów nowelizacja rozporządzenia o drogach ekspresowych i autostradach zamyka trwającą wiele lat dyskusję na temat przebiegu Via Baltica. Od początku rząd oraz władze Białegostoku lansowały wariant przez Białystok, o kilkadziesiąt kilometrów dłuższy i przecinający obszary sieci Natura 2000 Puszcza Knyszyńska i Puszcza Augustowska oraz Biebrzański Park Narodowy.
Po wielu latach działań organizacji pozarządowych m.in. Bankwatch/PZS, Greenpeace, OTOP, Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot i WWF decyzja o przebiegu drogi uległa zmianie.
Sprawa była przedmiotem zainteresowania Sekretariatu Konwencji Berneńskiej w Strasburgu oraz, oraz Parlamentu Europejskiego, które rekomendowały wykonanie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Później stanowisko w tej sprawie zajęła Komisja Europejska, która wymusiła na Polsce uzależnienie podjęcia decyzji o przebiegu drogi od wyników strategicznej oceny. Wykonanie ekspertyzy trwało ponad dwa lata i zakończyło się w ubiegłym roku. Konkluzja ekspertów, którzy porównali ponad 50 różnych wariantów trasy, była jednoznaczna: najlepszy pod względami ekonomicznymi, społecznymi, przyrodniczymi i transportowymi jest wariant najkrótszy – przez Łomżę z następującą trasą: Budzisko – Suwałki – Raczki – Ełk – Szczuczyn – Stawiski – Łomża – Ostrów Mazowiecka – Wyszków – Radzymin – Warszawa.
Przy okazji zmieniono przebieg drogi ekspresowej S19, która ma ominąć Puszczę Knyszyńską, trasa będzie przebiegać: Grodno (granica państwa) – Kuźnica – Sokółka – Korycin – Knyszyn – Dobrzyniewo Duże – Choroszcz – Siemiatycze – Lublin – Nisko – Rzeszów – Barwinek – Preszów (granica państwa).
Konflikt wokół Doliny Rospudy był elementem sporu o przebieg Via Baltiki, ponieważ obwodnica Augustowa stanowi fragment I Paneuropejskiego Korytarza Transportowego. W sprawie obwodnicy Augustowa i siedmiu innych inwestycji drogowych na terenie Puszczy Knyszyńskiej i Augustowskiej Komisja Europejska pozwała Polskę przed unijny Trybunał Sprawiedliwości za łamanie dyrektyw dotyczących ochrony środowiska.
Po tym jak rząd PO zrezygnował z budowy obwodnicy przez Rospudę, na którą w międzyczasie wydano już ponad 100 mln zł, Bruksela wycofała skargę. Nowy, przygotowany przez niezależnych ekspertów, przebieg obwodnicy Augustowa omija chronione torfowiska. Według deklaracji rządu inwestycja ma być gotowa do 2013 roku. Poza obwodnicą Augustowa i Suwałk, pozostałe odcinki Via Baltica, która ma biec z Warszawy przez Wyszków, Ostrów Mazowiecką, Łomżę, Ełk i Suwałki do litewskiej granicy w Budzisku, powstaną najprawdopodobniej po 2015 roku.
Czytaj więcej:
- Hurra! Via Baltica z Warszawy przez Łomżę (gazeta.pl, 20.10.2009)
- Rząd zmienił trasy dróg na Podlasiu. Nie wiadomo, kiedy powstaną (wyborcza.biz, 21.10.2009)
