Minister Środowiska odpowiada na list w sprawie utworzenia Mazurskiego Parku Narodowego

Zaledwie dzień po opublikowaniu otwartego listu w sprawie utworzenia Mazurskiego Parku Narodowego na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska znalazła się odpowiedź Ministra Środowiska.

Poniżej zamieszczamy pełną treść odpowiedzi Ministra Środowiska na list otwarty w sprawie utworzenia Mazurskiego Parku Narodowego.

W odpowiedzi na Państwa list, pragnę wyrazić podziękowanie za tę cenną inicjatywę i społeczne zaangażowanie na rzecz skutecznej ochrony przyrody Mazur.

Dzielimy Państwa przekonanie, tak jak zapewne większość Polaków, że skuteczna ochrona tego jednego z najpiękniejszych miejsc w kraju, wymaga wspólnego działania na szczeblu administracji państwowej, samorządów i wszystkich mieszkańców.

W Ministerstwie Środowiska trwają starania o utworzenie parku narodowego na terenie Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Istnieją też wstępne warianty granic obszaru, który byłby objęty taką formą ochrony.

Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody utworzenie parku narodowego wymaga jednak uzgodnienia z władzami samorządowymi, na terenie których park byłby utworzony. Dotychczas gminy nie wyrażały takiej zgody.

Wiedząc, że dla różnych grup interesu, utworzenie parku narodowego na terenie Krainy Wielkich Jezior Mazurskich mogłoby wiązać się z różnymi konsekwencjami i że kwestia ta, mimo dużego społecznego poparcia, budziłaby także wiele kontrowersji wśród lokalnej społeczności, Ministerstwo szuka obecnie jak najlepszego sposobu na przedstawienie propozycji tej zmiany.

Moim celem, jako Ministra Środowiska, jest udowadnianie, że ochrona najcenniejszych walorów przyrodniczych kraju jest obowiązkiem wobec przyszłych pokoleń i że możliwe jest pogodzenie rozwoju gospodarczego i dobrobytu społeczeństwa z racjonalnym podejściem do korzystania z zasobów przyrody. Dowodem na to, że jest to dla mnie ważne, jest Białowieski Program Rozwoju, który mam nadzieję, pozwoli na poszerzenie granic Białowieskiego Parku Narodowego w zgodzie z interesami mieszkańców. Celem tego – pilotażowego w skali Europy-programu jest zapewnienie rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego w regionie posiadającym na swoim terenie wielkie wartości przyrodnicze. Objęty nim został cały powiat hajnowski, na terenie którego znajduje się Puszcza Białowieska. Dodatkowe fundusze w wysokości 100-150 mln złotych, skierowane z zewnątrz do tego regionu powinny posłużyć do przyspieszenia jego rozwoju w taki sposób, aby 3-krotne powiększenie Białowieskiego Parku Narodowego nie było traktowane jako przeszkoda, ale stymulator tego rozwoju.

Powodzenie tego projektu pozwoli na zastosowanie tej samej, w pełni partnerskiej metody współpracy z samorządami lokalnymi w pracach nad utworzeniem Mazurskiego Parku Narodowego.

Trzeba jednak podkreślić, że obecnie cenne przyrodniczo tereny na Mazurach objęte są ochroną w ramach parku krajobrazowego o powierzchni ponad 55 tys. ha. Funkcjonowanie od ponad 30 lat Mazurskiego Parku Krajobrazowego przyczyniło się m.in. do poprawy czystości wód w jeziorach, a także do ochrony wielu unikatowych ekosystemów oraz roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem.

Większa część Mazur, objęta jest też od ubiegłego roku nową formą ochrony w ramach europejskiej sieci ekologicznej NATURA 2000. Każda inwestycja powstająca na terenie objętym tą siecią wymaga sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko. Pozwala to na rozpoznanie cennych gatunków zwierząt i roślin oraz zapewnienie im dogodnych, bezpiecznych warunków do bytowania w zgodzie z rozwojem infrastruktury i brak zgody na inwestycje mogące działać niszcząco na walory przyrodnicze.

Nie lekceważmy tych regulacji. Już teraz pozwalają one na przynajmniej częściową ochronę przyrody na tym terenie. Mądre egzekwowanie dotychczas istniejącego ładu prawnego powinno skutkować skuteczną ochroną przyrody. Prawo, obok świadomej, proekologicznej postawy ludzi, jest niezbędne jeśli chodzi o zachowanie dobrego stanu środowiska.

Pamiętać należy również, że park narodowy nie może stać się lekiem na całe zło, które dotyka w tej chwili Mazury choćby dlatego, że może on objąć ochroną jedynie najcenniejsze siedliska przyrodnicze. Wspomniana przez Państwa w liście dewastacja kulturowa, czy samowole budowlane już obecnie, przy wykorzystaniu istniejących możliwości prawnych mogą zostać zatrzymane. O współpracę w tej kwestii apeluję do gospodarzy Mazur.

Postulat utworzenia na Mazurach parku narodowego pojawia się w debacie publicznej od wielu lat. Od 2007 roku jest także zapisany w Krajowej strategii ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej. Zgodnie z tym dokumentem w Polsce planuje się utworzenie do 2013 roku trzech nowych parków narodowych – w tym Mazurskiego Parku Narodowego.

Przygotowując się do realizacji tych założeń pozostajemy w kontakcie z samorządami gmin mazurskich licząc na współpracę w celu wypracowania zgody na utworzenie parku narodowego.

Podzielamy Państwa nadzieje, że wysiłkiem wszystkich zainteresowanych stron: rządowej, samorządowej, organizacji pozarządowych oraz dzięki zaangażowaniu społecznemu, którego ten otwarty list jest dowodem, uda się zapewnić Krainie Wielkich Jezior Mazurskich ochronę na miarę jej potrzeb i niezwykłej wartości przyrodniczej.

Treść odpowiedzi Ministra znajduje się tutaj.